ÇOCUK OKULA ADAPTASYON SORUNU YAŞADIĞINDA NE YAPILABİLİR?
Anaokuluna Adaptasyon Süreci
Ailenin gözünde bebek hiçbir zaman büyümeyecek olsa da, her aile er geç “okul “ la tanışacaktır. Çocuğun okulöncesi eğitim için hazır olduğuna karar veren aileyi bekleyen okul seçimi de halledildikten sonra, ailenin yeni bir hedefi çocuğunu kolayca okula alıştırmak ve okula gitmesini sağlamaktır.
Anaokuluna başlamak aslında aile için de çocuk için de kolay değildir. Kontrol etme dürtüsü her annede az çok bulunur ve çocuk, evin sınırları içinde olduğu sürece evde bir yardımcı/bakıcı/büyükanne olsa bile bu kontrol sorun olmamaktadır. Anne evdeyse çocuğun ne zaman yediği, ne giydiği, neyle oynadığı, ne kadar uyuduğu vs. çocukla ilgili her şey annenin bizzat idaresindedir. Anne çalışıyorsa da çocuğu emanet ettiği kişi gerek sözel gerek fiziksel yoklamalarla kontrol edilmektedir. Ama okul işin içine girdiğinde kontrol annenin elinden büyük oranda gitmiştir. Bu durumda asıl soru belki de; “Okula önce kim alışmalı? “dır. Cevap ise oldukça basit; Okula önce aile, sonra çocuk alışmalıdır. Kişi inanmalı ki, inandırıcı olabilsin, anne inanırsa çocuk kabullenir.
Çocuk için yepyeni bir çevre olan okulda uyulması gereken kurallar, yeni arkadaşlar, öğretmenler ve yerine getirilmesi gereken görevleri onu bekler. Çocuğunuz daha önce anaokuluna devam ettiyse bu süreç onun için daha kolay üstesinden gelinebilir olacaktır. Çocuğunuz adaptasyon sürecinde sorun yaşaması halinde sorunları aza indirgemek için öneriler şunlardır:
Çocuğunuza okul açılmadan önce okulu ve öğretmenini tanıtmalısınız. Ona karşı açık olun, okul ve öğretmeniyle ilgili doğru olmayan, abartılı şeyler anlatmayın.
Okulun ilk günü çocuğunuzu okula siz götürün ve kendini güvende hissetmesi için okulda kalın.
Okulun ilk günleri yakınlarında olmak, bahçede ya da dışarıda beklemek çocuğu rahatlatabilir.
Çocuğunuzu denetlemeyin, zorlamayın. “Ne yedin, ne içtin, öğretmenin ne dedi, nasıl davrandı? “ gibi sorularla, çocuk üzerinden okulu ya da öğretmeni denetlemeye çalışmayın. Çocuğun okulda yaptığı bir şeyi adım adım öğrenmek için zorlayıcı davranmayın, ısrar etmeyin.
Çocuğunuzun hatalı davranışlarında okul ve öğretmenini caydırıcı bir unsur, bir korkutma aracı olarak kullanmayın. “Böyle yaparsan öğretmenin seni sevmez “ gibi cümlelerden kaçının. Bunlar çocuğunuzun okulla ilgili olumsuz düşünceler geliştirmesine neden olabilir.
Okula başlamak çocuğunuzun ve sizin yaşamınızda yeni bir düzen demektir. Sabahları okula gitmeden önce birlikte kahvaltı etmeye, onu okula uğurlamaya dikkat edin. Son dakika uyarılarından kaçının. Bu sadece çocuğunuzun huzursuzluğuna neden olur.
Zor alışan bir çocuğunuz varsa geç kalmayın, çocuğunuzun ayrılık kaygısına bir de terk edilme korkusu eklemeyin. Geç kalacaksanız ya başka birinin almasını sağlayın ya da telefonla iletişim kurup, öğretmenle birlikte bir B planı bulun.
Çocuğun davranışları ve hareketleri ile ilgili başkalarına açıklama yaparken dikkatli olun. Öğretmeniyle bile kapıda konuşurken “Çok sorun oldu mu?, Çok ağladı mı?, Ne yaptı? “ sorularını çocuğunuzun duymadığından emin olun.
Okul alışverişine çocuğunuzla birlikte çıkın ve satın aldığınız araç gereçle ilgili mülkiyet duygusu geliştirmesine yardım etmek için bunları uzun süre kullanacağını, ona ait olan araçlar gereçler olduğunu anlatın.
Okulla ve öğretmenle yapıcı bir diyalog içinde olun, öğretmeniyle ilgili bir otorite karmaşası yaratmamak için çocuğunuzun yanında öğretmenini eleştirmeyin.
Bazı çocukların okula alışması için bir saat bile yeterken, bazı çocuklar için 1 hafta ya da 1 ay bile süre gelebilir. Ancak kararlılıkla çözülemeyen sorun yoktur. Bu nedenle çabuk alışmasını dileyin ancak sıkıldığınız durumlarda elbet alışacağını unutmayın.
Çocuğunuzun kişiliğine, hassasiyetlerine, geçmiş yaşantılarına ve aile ilişkilerine bağlı olarak değişiklik ve direnç gösterebilen bu süreç için, önerilerin hepsi kendi şartlarınıza uyarlandığında işlev kazanacaktır. Çocuğu gözlemleyip, ihtiyaç halinde yanında olduğunuzu hissettirmek okula uyum sürecini kolay aşmaya yardımcı olacaktır.